Deze tekst beschrijft de mate van eenzaamheid bij de inwoners van Den Haag. Deze informatie is gebaseerd op de Gezondheidsenquête 2016 (19 jaar en ouder) en de Jongerenenquête 2015 (12- tot en met 18-jarigen). In deze enquêtes is eenzaamheid gemeten met de eenzaamheidsschaal van De Jong-Gierveld. Deze eenzaamheidsschaal bevat stellingen zoals ‘Ik heb veel mensen op wie ik volledig kan vertrouwen’ en ‘Ik mis mensen om me heen’. De eenzaamheidsschaal bevat elf stellingen. De Jongerenenquête 2015 heeft gebruik gemaakt van de verkorte versie van deze eenzaamheidsschaal met zes stellingen.
Volwassenen en ouderen (19 jaar en ouder)
Eén op de zes inwoners in Den Haag voelt zich (zeer) ernstig eenzaam
Bijna vier op tien inwoners (37%) van Den Haag van 19 jaar en ouder voelt zich matig eenzaam en één op de zes inwoners voelt zich (zeer) ernstig eenzaam (16%), zo blijkt uit de Gezondheidsenquête 2016 (figuur 1). In totaal voelen naar schatting 197.000 inwoners van Den Haag zich matig tot (zeer) ernstig eenzaam (52%). Vier op de tien inwoners (40%) is emotioneel eenzaam, de helft is sociaal eenzaam (52%).a,2
a Indicatoren voor emotionele en sociale eenzaamheid zijn anders berekend dan de totaalscore op eenzaamheid. Een respondent kan op een van de afzonderlijke onderdelen 'eenzaam' scoren, en tegelijkertijd op de totale score ‘niet eenzaam’.
Figuur 1. Percentage inwoners (19 jaar en ouder) dat zich niet, matig, ernstig of zeer ernstig eenzaam voelt. Den Haag 2016.
Het percentage inwoners dat zich matig tot zeer ernstig eenzaam voelt in Den Haag is hoger dan in de G4 (48%), Haaglanden (48%) en Nederland (43%) (tabel 1).
Tabel 1. Percentage inwoners (19 jaar en ouder) dat zich matig tot zeer ernstig eenzaam voelt. Den Haag, G4, Haaglanden en Nederland, 2016.
G4
G4
Tot de G4 behoren Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht.
Er wordt een toename gezien in het percentage inwoners dat zich matig tot zeer ernstig eenzaam voelt. Zowel bij volwassenen (19 tot en met 64 jaar) als bij ouderen (65 jaar en ouder) was het percentage in 2016 (beide 52%) hoger dan in 2008 (respectievelijk 39% en 46%) (figuur 2).
Figuur 2. Percentage inwoners dat zich matig tot zeer ernstig eenzaam voelt, naar leeftijd en onderzoeksjaar. Den Haag 2008-2016.
Zeven op de tien inwoners van Marokkaanse, Surinaamse en overig niet-westerse afkomst voelen zich matig tot zeer ernstig eenzaam
Meer mannen dan vrouwen voelen zich matig tot zeer ernstig eenzaam en een hoger percentage 85-plussers voelt zich eenzaam in vergelijking met inwoners jonger dan 85 jaar. Het percentage inwoners dat zich eenzaam voelt is het hoogst bij inwoners van Marokkaanse, Surinaamse en overig niet-westerse afkomst (69%) en het laagst bij inwoners van autochtone afkomst (43%). Bij inwoners die ongehuwd, gescheiden of weduwe/weduwnaar zijn, is een hoger percentage eenzaam dan bij inwoners die gehuwd zijn of samenwonen met een partner (tabel 2).2
Ook sociaaleconomische status hangt samen met het ervaren van eenzaamheid
Bij inwoners met een lagere sociaaleconomische status (lager opleidingsniveau, lager inkomen) en inwoners die moeite hebben met rondkomen is het percentage dat zich matig tot zeer ernstig eenzaam voelt hoger dan bij inwoners met een hogere sociaaleconomische status en/of inwoners die geen moeite hebben met rondkomen. In de stadsdelen Centrum en Escamp is het percentage inwoners dat zich eenzaam voelt hoger dan in de overige stadsdelen. Hetzelfde geldt voor wijken met achterstand in vergelijking met wijken zonder achterstand (tabel 2).2
Tabel 2. Percentage inwoners (19 jaar en ouder) dat zich matig tot zeer ernstig eenzaam voelt, naar achtergrondkenmerken. Den Haag 2016.
Etnische afkomst
Opleiding
Wijk
Huishoudinkomen
Etnische afkomst
Autochtone afkomst: persoon van wie de beide ouders in Nederland zijn geboren.
Overig westerse afkomst: als herkomstgroepering een van de landen in Europa (exclusief Turkije), Noord-Amerika en Oceanië of Indonesië of Japan. Op grond van hun sociaaleconomische en sociaal-culturele positie worden personen afkomstig uit Indonesië en Japan tot de westerse groep gerekend. Het gaat vooral om mensen die in het voormalig Nederlands-Indië zijn geboren en werknemers van Japanse bedrijven met hun gezin.
Niet-westerse afkomst: als herkomstgroepering een van de landen in Afrika, Latijns-Amerika en Azië (exclusief Indonesië en Japan) of Turkije. (Bron: CBS Statline)
Midden- en Oosteuropese (MOE)-landen zijn: Midden- en Oost-Europese landen die in 2004 en 2007 zijn toegetreden tot de Europese Unie. Hiertoe behoren Polen, Bulgarije, Roemenië, Hongarije, Tsjechië, Slowakije, Slovenië, Letland, Estland en Litouwen.
Wijken met achterstand in Den Haag: Stationsbuurt, Schildersbuurt, Transvaalkwartier, Bouwlust/Vrederust, Morgenstond, Moerwijk, Regentessekwartier, Groente- en Fruitmarkt, Laakkwartier en Spoorkwartier.
Huishoudinkomen
Het huishoudinkomen is verdeeld in vijf kwintielen (groepen van 20%) op basis van het huishoudinkomen van de Nederlandse bevolking. De 20% inwoners van Nederland met de laagste inkomens hebben een inkomen van maximaal 16.100 euro per jaar.
Jongeren (12 tot en met 18 jaar)
Bijna de helft van de jongeren voelt zich matig tot zeer ernstig eenzaam
Volgens de Jongerenenquête 2015 voelt 48% van de jongeren in Den Haag zich matig tot zeer ernstig eenzaam, dit is hoger dan in de overige gemeenten van regio Haaglanden. In wijken met achterstand voelt 59% zich eenzaam tegenover 42% in wijken zonder achterstand (tabel 3).3
Tabel 3. Percentage jongeren (12 tot en met 18 jaar) dat zich matig tot zeer ernstig eenzaam voelt, naar achtergrondkenmerken. Den Haag en Haaglanden, 2015.
Etnische afkomst
Wijk
Etnische afkomst
Autochtone afkomst: persoon van wie de beide ouders in Nederland zijn geboren.
Overig westerse afkomst: als herkomstgroepering een van de landen in Europa (exclusief Turkije), Noord-Amerika en Oceanië of Indonesië of Japan. Op grond van hun sociaaleconomische en sociaal-culturele positie worden personen afkomstig uit Indonesië en Japan tot de westerse groep gerekend. Het gaat vooral om mensen die in het voormalig Nederlands-Indië zijn geboren en werknemers van Japanse bedrijven met hun gezin.
Niet-westerse afkomst: als herkomstgroepering een van de landen in Afrika, Latijns-Amerika en Azië (exclusief Indonesië en Japan) of Turkije. (Bron: CBS Statline)
Midden- en Oosteuropese (MOE)-landen zijn: Midden- en Oost-Europese landen die in 2004 en 2007 zijn toegetreden tot de Europese Unie. Hiertoe behoren Polen, Bulgarije, Roemenië, Hongarije, Tsjechië, Slowakije, Slovenië, Letland, Estland en Litouwen.
Wijk
Wijken met achterstand in Den Haag: Stationsbuurt, Schildersbuurt, Transvaalkwartier, Bouwlust/Vrederust, Morgenstond, Moerwijk, Regentessekwartier, Groente- en Fruitmarkt, Laakkwartier en Spoorkwartier.
Zie ook
Klik hier voor meer informatie over dit onderwerp in de Thematische rapportage Participatie en Gezondheid: