Schoolverzuim, schoolbeleving en voortijdig schoolverlaten
Deze tekst beschrijft hoe school beleefd wordt door jongeren uit Den Haag en het percentage jongeren dat in een periode van vier weken voorafgaand aan het invullen van de enquête ziek thuis is geweest van school of heeft gespijbeld. Het gaat om jongeren die in Den Haag wonen. Deze informatie is gebaseerd op de Jongerenpeiling 2019. Daarnaast wordt een beschrijving gegeven van het percentage jongeren (12- tot en met 22-jarigen) dat school voortijdig heeft verlaten. Deze informatie is afkomstig van Onderwijs in Cijfers. Dit is een samenwerkingsverband tussen het Centraal Bureau voor de Statistiek, Dienst Uitvoering Onderwijs en het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.
Jongeren (12 tot en met 18 jaar)
VMBO
Ongeveer de helft van de jongeren (3 vmbo) bleef in de laatste maand ziek thuis van school
Bijna de helft van de Haagse jongeren (49%) is in de laatste vier schoolweken wegens ziekte één of meerdere dagen thuisgebleven van school, in Haaglanden is dit 47%. Een op de zeven jongeren (14%) in Den Haag heeft in de laatste vier schoolweken wel eens een of meer uren gespijbeld (Tabel 1).7
Tabel 1. Percentage jongeren (3 vmbo-leerlingen) dat in de laatste vier schoolweken minimaal één dag van school verzuimde wegens ziekte en dat een of meer uur spijbelde. Den Haag, Zuid-Holland West en Haaglanden, schooljaar 2018/2019.
Van de jongens verzuimde 47% in de laatste vier schoolweken wegens ziekte één of meerdere dagen van school en 52% van de meisjes; 15% en 13% van respectievelijk de jongens en meisjes heeft in de afgelopen vier weken wel eens een uur of meer gespijbeld (Figuur 1). De percentages voor ziekteverzuim en spijbelen uitgesplitst naar etnische afkomst staan weergegeven in Tabel 2.
Figuur 1. Percentage jongeren (3 vmbo-leerlingen) dat in de laatste vier schoolweken minimaal één dag van school verzuimde wegens ziekte en dat een of meer uur spijbelde, naar achtergrondkenmerken. Den Haag, schooljaar 2018/2019.
Wijk
Wijk
Wijken met achterstand in Den Haag: Stationsbuurt, Schildersbuurt, Transvaalkwartier, Bouwlust/Vrederust, Morgenstond, Moerwijk, Regentessekwartier, Groente- en Fruitmarkt, Laakkwartier en Spoorkwartier.
Tabel 2. Percentage jongeren (3 vmbo-leerlingen) dat in de laatste vier schoolweken minimaal één dag van school verzuimde wegens ziekte en dat een of meer uur spijbelde, naar etnische afkomst. Den Haag, schooljaar 2018/2019.
Etnische afkomst
Etnische afkomst
Autochtone afkomst: persoon van wie de beide ouders in Nederland zijn geboren.
Overig westerse afkomst: als herkomstgroepering een van de landen in Europa (exclusief Turkije), Noord-Amerika en Oceanië of Indonesië of Japan. Op grond van hun sociaaleconomische en sociaal-culturele positie worden personen afkomstig uit Indonesië en Japan tot de westerse groep gerekend. Het gaat vooral om mensen die in het voormalig Nederlands-Indië zijn geboren en werknemers van Japanse bedrijven met hun gezin.
Niet-westerse afkomst: als herkomstgroepering een van de landen in Afrika, Latijns-Amerika en Azië (exclusief Indonesië en Japan) of Turkije. (Bron: CBS Statline)
Midden- en Oosteuropese (MOE)-landen zijn: Midden- en Oost-Europese landen die in 2004 en 2007 zijn toegetreden tot de Europese Unie. Hiertoe behoren Polen, Bulgarije, Roemenië, Hongarije, Tsjechië, Slowakije, Slovenië, Letland, Estland en Litouwen.
Ruim vier op de tien jongeren (3 vmbo) vinden het (hartstikke) leuk op school
Aan Haagse jongeren is gevraagd hoe ze het vinden op school. De meeste jongeren vinden het (hartstikke) leuk of wel gaan (beide 44%) en een klein deel vindt het niet leuk/vreselijk op school (12%). In Haaglanden vindt 48% van de jongeren het (hartstikke) leuk op school (Tabel 3).
Tabel 3. Percentage jongeren (3 vmbo-leerlingen) dat school beleeft als (hartstikke) leuk, gaat wel of niet leuk/vreselijk. Den Haag, Zuid-Holland West en Haaglanden, schooljaar 2018/2019.
Van de jongens vindt 43% het (hartstikke) leuk op school en 45% van de meisjes; respectievelijk 12% en 11% van de jongens en meisjes vindt het niet leuk/vreselijk op school. Van de jongeren in een Haagse wijk met achterstand vindt 47% school (hartstikke) leuk, in wijken zonder achterstand is dit 42%. In wijken met en zonder achterstand vindt 12% van de jongeren school niet leuk/vreselijk (Figuur 2). Het percentage jongeren dat school beleeft als het (hartstikke) leuk, wel gaan of niet leuk/vreselijk naar etnische afkomst staat in Tabel 4.
Figuur 2. Percentage jongeren (3 vmbo-leerlingen) dat school beleeft als (hartstikke) leuk, gaat wel of niet leuk/vreselijk, naar achtergrondkenmerken. Den Haag, schooljaar 2018/2019.
Wijk
Wijk
Wijken met achterstand in Den Haag: Stationsbuurt, Schildersbuurt, Transvaalkwartier, Bouwlust/Vrederust, Morgenstond, Moerwijk, Regentessekwartier, Groente- en Fruitmarkt, Laakkwartier en Spoorkwartier.
Tabel 4. Percentage jongeren (3 vmbo-leerlingen) dat school beleeft als (hartstikke) leuk, gaat wel of niet leuk/vreselijk, naar etnische afkomst. Den Haag, schooljaar 2018/2019.
Etnische afkomst
Etnische afkomst
Autochtone afkomst: persoon van wie de beide ouders in Nederland zijn geboren.
Overig westerse afkomst: als herkomstgroepering een van de landen in Europa (exclusief Turkije), Noord-Amerika en Oceanië of Indonesië of Japan. Op grond van hun sociaaleconomische en sociaal-culturele positie worden personen afkomstig uit Indonesië en Japan tot de westerse groep gerekend. Het gaat vooral om mensen die in het voormalig Nederlands-Indië zijn geboren en werknemers van Japanse bedrijven met hun gezin.
Niet-westerse afkomst: als herkomstgroepering een van de landen in Afrika, Latijns-Amerika en Azië (exclusief Indonesië en Japan) of Turkije. (Bron: CBS Statline)
Midden- en Oosteuropese (MOE)-landen zijn: Midden- en Oost-Europese landen die in 2004 en 2007 zijn toegetreden tot de Europese Unie. Hiertoe behoren Polen, Bulgarije, Roemenië, Hongarije, Tsjechië, Slowakije, Slovenië, Letland, Estland en Litouwen.
HAVO/VWO
Ruim een derde van de jongeren (4 havo/vwo) bleef in de laatste maand ziek thuis van school
Ruim een derde van de jongeren (38%) is in de laatste vier schoolweken wegens ziekte één of meerdere dagen thuisgebleven van school, in Haaglanden is dit 37%. Een op de zes jongeren (16%) in Den Haag heeft in de laatste vier schoolweken wel eens een of meer uren gespijbeld (Tabel 5).7
Tabel 5. Percentage jongeren (4 havo/vwo-leerlingen) dat in de laatste vier schoolweken minimaal één dag van school verzuimde wegens ziekte en dat een of meer uur spijbelde. Den Haag, Zuid-Holland West en regio Haaglanden, schooljaar 2018/2019.
Van de jongens verzuimde 34% in de laatste vier schoolweken wegens ziekte één of meerdere dagen van school en 42% van de meisjes; respectievelijk 15% en 16% van de meisjes en jongens heeft in de afgelopen vier weken wel eens een uur of meer gespijbeld (Figuur 3). De percentages voor ziekteverzuim en spijbelen uitgesplitst naar etnische afkomst staan weergegeven in Tabel 6.
Figuur 3. Percentage jongeren (4 havo/vwo-leerlingen) dat in de laatste vier schoolweken minimaal één dag van school verzuimde wegens ziekte en dat een of meer uur spijbelde, naar achtergrondkenmerken. Den Haag, schooljaar 2018/2019.
Wijk
Wijk
Wijken met achterstand in Den Haag: Stationsbuurt, Schildersbuurt, Transvaalkwartier, Bouwlust/Vrederust, Morgenstond, Moerwijk, Regentessekwartier, Groente- en Fruitmarkt, Laakkwartier en Spoorkwartier.
Tabel 6. Percentage jongeren (4 havo/vwo-leerlingen) dat in de laatste vier schoolweken afwezig was op school, naar achtergrondkenmerken. Den Haag, schooljaar 2018/2019.
Etnische afkomst
Etnische afkomst
Autochtone afkomst: persoon van wie de beide ouders in Nederland zijn geboren.
Overig westerse afkomst: als herkomstgroepering een van de landen in Europa (exclusief Turkije), Noord-Amerika en Oceanië of Indonesië of Japan. Op grond van hun sociaaleconomische en sociaal-culturele positie worden personen afkomstig uit Indonesië en Japan tot de westerse groep gerekend. Het gaat vooral om mensen die in het voormalig Nederlands-Indië zijn geboren en werknemers van Japanse bedrijven met hun gezin.
Niet-westerse afkomst: als herkomstgroepering een van de landen in Afrika, Latijns-Amerika en Azië (exclusief Indonesië en Japan) of Turkije. (Bron: CBS Statline)
Midden- en Oosteuropese (MOE)-landen zijn: Midden- en Oost-Europese landen die in 2004 en 2007 zijn toegetreden tot de Europese Unie. Hiertoe behoren Polen, Bulgarije, Roemenië, Hongarije, Tsjechië, Slowakije, Slovenië, Letland, Estland en Litouwen.
De helft van de jongeren (4 havo/vwo) vinden het (hartstikke) leuk op school
Aan Haagse jongeren is gevraagd hoe ze het vinden op school. De helft van de jongeren (52%) vindt het (hartstikke), 41% vindt het wel gaan en 8% vindt het niet leuk/vreselijk op school. In Haaglanden vindt 58% van de jongeren het (hartstikke) leuk op school (Tabel 7).
Tabel 7. Percentage jongeren (4 havo/vwo-leerlingen) dat school beleeft als (hartstikke) leuk, gaat wel of niet leuk/vreselijk. Den Haag, Zuid-Holland West en Haaglanden, schooljaar 2018/2019.
Van de jongens vindt 47% het (hartstikke) leuk op school en 55% van de meisjes; respectievelijk 10% en 5% van de jongens en meisjes vindt het niet leuk/vreselijk op school. Van de jongeren in een Haagse wijk met achterstand vindt 42% school (hartstikke) leuk en 11% het niet leuk/vreselijk; in wijken zonder achterstand is dit respectievelijk 53% en 7% (Figuur 4). Het percentage jongeren dat school beleeft als het (hartstikke) leuk, wel gaan of niet leuk/vreselijk naar etnische afkomst staat in Tabel 8.
Figuur 4. Percentage jongeren (4 havo/vwo-leerlingen) dat school beleeft als (hartstikke) leuk, gaat wel of niet leuk/vreselijk, naar achtergrondkenmerken. Den Haag, schooljaar 2018/2019.
Wijk
Wijk
Wijken met achterstand in Den Haag: Stationsbuurt, Schildersbuurt, Transvaalkwartier, Bouwlust/Vrederust, Morgenstond, Moerwijk, Regentessekwartier, Groente- en Fruitmarkt, Laakkwartier en Spoorkwartier.
Tabel 8. Percentage jongeren (4 havo/vwo-leerlingen) dat school beleeft als (hartstikke) leuk, gaat wel of niet leuk/vreselijk, naar etnische afkomst. Den Haag, schooljaar 2018/2019.
Etnische afkomst
Etnische afkomst
Autochtone afkomst: persoon van wie de beide ouders in Nederland zijn geboren.
Overig westerse afkomst: als herkomstgroepering een van de landen in Europa (exclusief Turkije), Noord-Amerika en Oceanië of Indonesië of Japan. Op grond van hun sociaaleconomische en sociaal-culturele positie worden personen afkomstig uit Indonesië en Japan tot de westerse groep gerekend. Het gaat vooral om mensen die in het voormalig Nederlands-Indië zijn geboren en werknemers van Japanse bedrijven met hun gezin.
Niet-westerse afkomst: als herkomstgroepering een van de landen in Afrika, Latijns-Amerika en Azië (exclusief Indonesië en Japan) of Turkije. (Bron: CBS Statline)
Midden- en Oosteuropese (MOE)-landen zijn: Midden- en Oost-Europese landen die in 2004 en 2007 zijn toegetreden tot de Europese Unie. Hiertoe behoren Polen, Bulgarije, Roemenië, Hongarije, Tsjechië, Slowakije, Slovenië, Letland, Estland en Litouwen.
Jongeren (12 tot en met 22 jaar)
Drie procent van de Haagse jongeren verlaat school voortijdig
Van de jongeren (12 tot en met 22 jaar) in Den Haag die aan het begin van het schooljaar 2017/2018 ingeschreven stonden in het onderwijs (onderwijsdeelnemers, n=35.530) heeft 3,1% voortijdig de school verlaten (tabel 9).8 Na een daling van het aantal vsv'ers tot en met schooljaar 2015-2016, is er sinds 2016-2017 een lichte stijging te zien die zich heeft doorgezet in 2017-2018. Landelijk lag het percentage voortijdig schoolverlaters in 2017/2018 op 1,9%.
Tabel 9. Percentage jongeren (12 tot en met 22 jaar) dat school voortijdig heeft verlaten, naar schooljaar. Den Haag en Nederland, schooljaar 2013/2014 tot en met 2017/2018.
Wanders FHK. The contribution of schools to societal participation of young adults. The role of teachers, parents, and friends in stimulating societal interest and societal involvement during adolescents [proefschrift]. Amsterdam; 2019.
Weerman FM, Van der Laan PH. Het verband tussen spijbelen, voortijdig schoolverlaten en criminaliteit. Justitiële Verkenningen; Den Haag 4:6. 39-53; 2006.
Kearney CA. School absenteeism and school refusal behavior in youth: a contemporary review. Clin Psychol Rev. 28:3. 451-471; 2008.
Ministerie van OCW. VSV-Verkenner Zoom in op schooluitval. [Online]. (bezocht op 23 jan 2020); Beschikbaar op URL: vsvverkenner.nl
Gezondheidsmonitor
