Seksueel overdraagbare aandoeningen (soa)

Alle leeftijden

In 2018 bijna 5.000 soa-consulten van Haagse inwoners bij het Centrum Seksuele Gezondheid

In 2018 zijn door het Centrum Seksuele Gezondheid (CSG) GGD Haaglanden 4.956 soa-consulten uitgevoerd bij Haagse inwoners.⁶

Vrouwen vormen de grootste groep onder de bezoekers (43%), gevolgd door mannen die seks hebben met mannen (MSM, 31%) en heteroseksuele mannen (26%) (tabel 1). Landelijk zijn er meer consulten uitgevoerd bij vrouwen (45%) en bij MSM (33%).⁵

• Etnische afkomst

Vooral jongere vrouwen en oudere mannen die seks hebben met mannen (MSM) hebben een consult bij het CSG

De jongste bezoeker was 13 jaar, 49% is jonger dan 25 jaar (tabel 1). Van de vrouwen is 68% jonger dan 25 jaar, van de heteroseksuele mannen 51% en van de MSM 21%. Bijna een kwart van de MSM (23%) is 45 jaar en ouder, veel meer dan bij de vrouwen (3%) en heteroseksuele mannen (5%). Het percentage bezoekers dat jonger is dan 25 jaar is in Den Haag lager dan landelijk (51%).⁶

Vier op de tien (43%) bezoekers is van Nederlandse afkomst, 8% is van Surinaamse en 8% van Arubaanse/Antilliaanse afkomst. Het aandeel van de bezoekers van Turkse en Marokkaans afkomst is (veel) minder dan hun aandeel in de Haagse bevolking (respectievelijk 8% en 6%). Drie procent van de bezoekers is afkomstig uit sub-Sahara Afrika; deze groep is een aandachtsgroep bij het CSG omdat bij hen relatief veel soa worden gediagnosticeerd. Landelijk zijn er meer bezoekers van Nederlandse afkomst en minder van de diverse etnische afkomstgroepen (tabel 1). ⁶

Aantal consulten bij MSM stijgt

Ten opzichte van 2017 is het aantal consulten in Den Haag in 2018 met 1% afgenomen.⁶ Landelijk wordt er een stijging van 1% gezien. In de periode 2014-2018 varieerde het aantal soa-consulten van ruim 5.900 in 2014 tot minder dan 5.000 in 2018 (figuur 1); de afname in 2015 is het gevolg van de gewijzigde vergoedingsregeling bij het CSG.⁴ In 2018 is er een afname zichtbaar in het aantal consulten bij vrouwen en heteroseksuele mannen, na een daling in 2017 neemt het aantal consulten bij MSM weer toe. De stijging in het aantal consulten bij MSM was ook in Zuid-Holland West, Haaglanden en landelijk te zien.^5,6

^* Door financiële restricties zijn de criteria aangescherpt voor het CSG waardoor minder mensen uit hoog risicogroepen terecht kunnen bij het CSG. Het is belangrijk bij de interpretatie van de trends hier rekening mee te houden.

Bij een op de zes consulten wordt een soa gevonden

In 2018 is bij 15,0% van de soa consulten minimaal één Big Five soa (chlamydia, gonorroe, syfilis, hiv of hepatitis B) gediagnosticeerd. Landelijk ligt het vindpercentage hoger, namelijk 18,2%. Het vindpercentage bij vrouwen is lager dan bij heteroseksuele mannen en MSM in Den Haag. Dit is vergelijkbaar met de landelijke cijfers. Het vindpercentage is hoger bij bezoekers van Antilliaanse/Arubaanse afkomst (tabel 2).^5,6

Het percentage consulten waarbij een soa wordt gediagnosticeerd is afgenomen ten opzichte van 2017 (16,9%). Dit beeld wordt landelijk niet gezien, waar het vindpercentage is redelijk stabiel (2017: 18,4%). Deze daling is voor het CSG Haaglanden aanleiding voor een herziening van het testbeleid.⁷

• Etnische afkomst

Chlamydia is de meest gestelde diagnose

De diagnose chlamydia is in Den Haag in 2018 in 11,5% van de soa-consulten gesteld (landelijk: 15,7%). Chlamydia is daarmee in Den Haag, maar ook landelijk, de meest gestelde diagnose bij zowel heteroseksuele mannen als vrouwen. Chlamydia komt meer voor bij heteroseksuele mannen, bij jongere bezoekers en bij bezoekers van Antilliaanse/Arubaanse of Sub-Sahara Afrikaanse afkomst (tabel 3).

Gonorroe is bij 4,3% van de soa-consulten gevonden (landelijk: 5,5%). Gonorroe is in Den Haag de meest gestelde diagnose bij MSM. Gonorroe komt veel meer voor bij MSM, bij oudere bezoekers en meer bij bezoekers van Antilliaanse/Arubaanse afkomst (tabel 3).

Syfilis werd bij 1,1% van de consulten gevonden (landelijk: 1,5%). Syfilis komt vooral voor bij MSM (2,9%) en niet of nauwelijks bij heteroseksuele mannen en bij vrouwen. Het vindpercentage neemt toe met de leeftijd, er zijn geen verschillen naar etnische afkomst.

Hiv wordt weinig gediagnosticeerd bij de soa-consulten: 0,1% (landelijk: 0,3%). De diagnose hiv wordt voor het overgrote deel bij MSM gesteld.  Ook het vindpercentage van hepatitis B is laag (0,1%, landelijk: 0,4%). In 2018 werd het bij Haagse bezoekers alleen gediagnosticeerd bij vrouwen en heteroseksuele mannen. ^5,6

Het percentage soa-consulten waarbij chlamydia werd gediagnosticeerd is lager dan in 2017, namelijk 13,4%. De percentages soa-consulten waarbij gonorroe, syfilis, hiv of hepatitis B werd gediagnosticeerd is ongeveer vergelijkbaar met 2017 (respectievelijk 3,8%, 1,0%, 0,1%, en 0,2%). ^5,6

• Etnische afkomst