Deze tekst beschrijft de mate waarin inwoners zich uitgerust voelen als zij doordeweeks ’s morgens uit bed komen. Deze informatie is gebaseerd op de Gezondheidsenquête 2016 (19 tot en met 64 jaar). In de Jongerenenquête 2015 is gekeken naar het percentage jongeren (12 tot en met 18 jaar) dat zich ’s morgens niet uitgerust voelt bij het naar school gaan.
Volwassenen (19 tot en met 64 jaar)
Iets minder dan de helft van de inwoners van Den Haag voelt zich ‘s morgens meestal of altijd uitgerust
Volgens de Gezondheidsenquête 2016 voelt 8% van de inwoners van Den Haag (19 tot en met 64 jaar) zich doordeweeks altijd uitgerust als zij ’s morgens uit bed komen en voor 38% geldt dat ze zich meestal wel uitgerust voelen.3 Twee op de tien (21%) van de inwoners voelt zich meestal niet of nooit uitgerust als zij ’s morgens uit bed komen (figuur 1). Dit percentage is vergelijk baar in Haaglanden (19%) en Zuid-Holland West (17%).
Figuur 1. Beoordeling inwoners (19 jaar tot en met 64 jaar) van de mate waarin zij zich uitgerust voelen als zij doordeweeks ’s morgens uit bed komen. Den Haag, 2016.
Relatief hoog percentage inwoners met een lage sociaaleconomische status komt niet uitgerust uit bed
Bij inwoners uit Den Haag met een lagere sociaaleconomische status (lager opleidingsniveau, lager inkomen) en/of bij inwoners die moeite hebben met rondkomen geldt dat een hoger percentage doordeweeks ’s morgens meestal niet of nooit uitgerust uit bed komt dan bij inwoners met een hogere sociaaleconomische status en/of geen moeite met rondkomen (tabel 1).3
Ook relatief veel vrouwen, inwoners van Turkse en Marokkaanse afkomst en inwoners die ongehuwd, gescheiden of weduwe/weduwnaar zijn geven aan dat zij doordeweeks meestal niet of nooit uitgerust uit bed komen.
In de stadsdelen Leidschenveen-Ypenburg en Scheveningen is het percentage inwoners dat doordeweeks ’s morgens meestal niet of nooit uitgerust uit bed komen het laagst. Ook ligt dit percentage lager in wijken zonder achterstand dan in wijken met achterstand.
Tabel 1. Percentage inwoners (19 jaar tot en met 64 jaar) dat zich meestal niet of nooit uitgerust voelt als zij doordeweeks ’s morgens uit bed komen, naar achtergrondkenmerken. Den Haag 2016.
Etnische afkomst
Opleiding
Wijk
Huishoudinkomen
Etnische afkomst
Autochtone afkomst: persoon van wie de beide ouders in Nederland zijn geboren.
Overig westerse afkomst: als herkomstgroepering een van de landen in Europa (exclusief Turkije), Noord-Amerika en Oceanië of Indonesië of Japan. Op grond van hun sociaaleconomische en sociaal-culturele positie worden personen afkomstig uit Indonesië en Japan tot de westerse groep gerekend. Het gaat vooral om mensen die in het voormalig Nederlands-Indië zijn geboren en werknemers van Japanse bedrijven met hun gezin.
Niet-westerse afkomst: als herkomstgroepering een van de landen in Afrika, Latijns-Amerika en Azië (exclusief Indonesië en Japan) of Turkije. (Bron: CBS Statline)
Midden- en Oosteuropese (MOE)-landen zijn: Midden- en Oost-Europese landen die in 2004 en 2007 zijn toegetreden tot de Europese Unie. Hiertoe behoren Polen, Bulgarije, Roemenië, Hongarije, Tsjechië, Slowakije, Slovenië, Letland, Estland en Litouwen.
Wijken met achterstand in Den Haag: Stationsbuurt, Schildersbuurt, Transvaalkwartier, Bouwlust/Vrederust, Morgenstond, Moerwijk, Regentessekwartier, Groente- en Fruitmarkt, Laakkwartier en Spoorkwartier.
Huishoudinkomen
Het huishoudinkomen is verdeeld in vijf kwintielen (groepen van 20%) op basis van het huishoudinkomen van de Nederlandse bevolking. De 20% inwoners van Nederland met de laagste inkomens hebben een inkomen van maximaal 16.100 euro per jaar.
Vooral door lang wakker liggen of te laat naar bed gaan voelt men zich niet uitgerust
De inwoners die zich doordeweeks meestal niet of nooit uitgerust voelen als zij ’s morgens wakker worden (21%), konden aangeven wat de redenen hiervoor waren. De voornaamste redenen hiervoor zijn ’s avonds niet kunnen slapen of te laat naar bed gaan (tabel 2).3 Ook piekeren wordt regelmatig genoemd als oorzaak. Het gebruik van een smartphone of tablet of tv kijken noemen zij het minst.
Tabel 2. Redenen waarom inwoners (19 tot en met 64 jaar) zich niet uitgerust voelen, bij inwoners die zich meestal niet of nooit uitgerust voelen als zij ’s morgens doordeweeks opstaan.a Den Haag en Haaglanden, 2016.
Jongeren (12 tot en met 18 jaar)
Twee op de tien jongeren voelen zich ’s morgens niet uitgerust
Uit de Jongerenenquête 2015 blijkt dat 22% van de jongeren (12 tot en met 18 jaar) in Den Haag zich ’s morgens niet uitgerust voelen bij het naar school gaan.4 In Haaglanden is dit 24% (tabel 3). Van de Haagse jongeren die zich ’s morgens niet uitgerust voelen, zegt 51% dat dit komt doordat ze niet kunnen slapen of lang wakker liggen, en 48% door te laat naar bed gaan. Andere genoemde redenen zijn in bed nog tv kijken of de smartphone/tablet gebruiken (27%) of ’s avonds of ’s nacht berichtjes krijgen op de telefoon (7%).
Tabel 3. Percentage jongeren (12 tot en met 18 jaar) dat zich ’s morgens niet uitgerust voelt bij het naar school gaan. Den Haag en Haaglanden, 2015.
Etnische afkomst
Wijk
Etnische afkomst
Autochtone afkomst: persoon van wie de beide ouders in Nederland zijn geboren.
Overig westerse afkomst: als herkomstgroepering een van de landen in Europa (exclusief Turkije), Noord-Amerika en Oceanië of Indonesië of Japan. Op grond van hun sociaaleconomische en sociaal-culturele positie worden personen afkomstig uit Indonesië en Japan tot de westerse groep gerekend. Het gaat vooral om mensen die in het voormalig Nederlands-Indië zijn geboren en werknemers van Japanse bedrijven met hun gezin.
Niet-westerse afkomst: als herkomstgroepering een van de landen in Afrika, Latijns-Amerika en Azië (exclusief Indonesië en Japan) of Turkije. (Bron: CBS Statline)
Midden- en Oosteuropese (MOE)-landen zijn: Midden- en Oost-Europese landen die in 2004 en 2007 zijn toegetreden tot de Europese Unie. Hiertoe behoren Polen, Bulgarije, Roemenië, Hongarije, Tsjechië, Slowakije, Slovenië, Letland, Estland en Litouwen.
Wijk
Wijken met achterstand in Den Haag: Stationsbuurt, Schildersbuurt, Transvaalkwartier, Bouwlust/Vrederust, Morgenstond, Moerwijk, Regentessekwartier, Groente- en Fruitmarkt, Laakkwartier en Spoorkwartier.
Havekes R, Vecsey CG, Abel T. The impact of sleep deprivation on neuronal and glial signaling pathways important for memory and synaptic plasticity. Cellular Signalling 2012; 24: 1251–1260. doi: 10.1016/j.cellsig.2012.02.010.
Dewald JF, Meijer AM, Oort FJ, Kerkhof GA, Bögels SM. The influence of sleep quality, sleep duration and sleepiness on school performance in children and adolescents: A metaanalytic review. Sleep Medicine Reviews 2010; 14: 179–189.
Gezondheidsmonitor
